Tôn kính dâng hương Đại Danh y – Thiền sư Tuệ Tĩnh

Trong không khí kỷ niệm 65 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2/1955 – 27/2/2020, trên cả nước đã diễn ra nhiều hoạt động tri ân, tôn vinh những y, bác sỹ đã có đóng góp cho ngành Y học cũng như cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc. Hòa chung không khí đó, đoàn Trường Cao đẳng Y Dược Tuệ Tĩnh Hà Nội tổ chức dâng hương lên Dại Danh Y – Thiền sư Tuệ Tĩnh tại đền Bia, tỉnh Hải Dương

Sáng ngày 21/2, tại đền Bia thuộc thôn Nghĩa Phú, xã Cẩm Vũ, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, đoàn Trường Cao đẳng Y Dược Tuệ Tĩnh Hà Nội gồm đại diện Ban Giám hiệu, cán bộ, giảng viên của trường đã thành kính dâng hương để tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn với những công lao to lớn mà Đại Danh y, Thiền sư Tuệ Tĩnh đã để lại cho ngành Y học cổ truyền nước nhà. Ngoài hoạt động dâng hương tại ban thờ Danh y – Thiền sư Tuệ Tĩnh, đây cũng là dịp để cho tất cả thành viên trong đoàn được tham quan di tích đền Bia và tìm hiểu về cuộc đời hoạt động nghề y của Thiền sư Tuệ Tĩnh.

Tuệ Tĩnh có tên thật là Nguyễn Bá Tĩnh, tự Linh Đàm, hiệu Tráng Tử Vô Dật, Hồng Nghĩa, quán tại hương Xưa, tổng Văn Thai, huyện Cẩm Giàng, phủ Thượng Hồng (nay là thôn Nghĩa Phú, xã Cẩm Vũ, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương). Mồ côi cha mẹ từ lúc 6 tuổi, Nguyễn Bá Tĩnh được các nhà sư chùa Hải Triều và chùa Giao Thủy nuôi cho ăn học. Năm 22 tuổi, ông đậu Thái học sinh dưới triều vua Trần Dụ Tông, nhưng không ra làm quan mà ở lại chùa đi tu lấy pháp hiệu là Tuệ Tĩnh. Những ngày đi tu cũng là những ngày ông chuyên học thuốc, làm thuốc, chữa bệnh cứu người. Năm 55 tuổi (1385), với trí tuệ uyên bác trong ngành y thuật của mình, Tuệ Tĩnh bị đưa đi cống cho triều đình nhà Minh. Sang Trung Quốc, ông vẫn làm thuốc, nổi tiếng, được vua Minh phong là Đại y Thiền sư.

Về những công lao của Danh y, Thiền sư Tuệ Tĩnh đối với nền y học cổ truyền, đó là những công trình y dược mà ông đã sáng tạo ra trong suốt cuộc đời làm thuốc của mình. Những năm ở trong nước, Tuệ Tĩnh đã chăm chú nghề thuốc: trồng cây thuốc, sưu tầm kinh nghiệm chữa bệnh trong dân gian, huấn luyện y học cho các tăng đồ. Ông đã tổng hợp y dược dân tộc cổ truyền trong bộ sách giá trị là bộ Nam dược thần hiệu chia làm 10 khoa. Đặc biệt, ông có bộ Hồng Nghĩa giác tư y thư (2 quyển) biên soạn bằng quốc âm, trong đó có bản thảo 500 vị thuốc nam, viết bằng thơ Nôm Đường luật, và bài “Phú thuốc Nam” 630 vị cũng bằng chữ Nôm. Thơ văn Nôm đời Trần rất hiếm, nếu quả thực đó là tác phẩm của Tuệ Tĩnh thì chúng không chỉ giá trị trong y học mà còn là tác phẩm quan trọng trong lịch sử văn học bởi vì đây là các tác phẩm ở thời kì đầu của văn học chữ Nôm.

Từ bao đời nay, giới y học Việt Nam và nhân dân đều công nhận Tuệ Tĩnh có công lao to lớn trong việc xây dựng một quan điểm y học độc lập, tự chủ, sát với thực tế Việt Nam. Câu nói của ông: “Nam dược trị Nam nhân” thể hiện quan điểm đầy biện chứng về mối quan hệ mật thiết giữa con người với môi trường sống xung quanh. Quan điểm ấy dẫn dắt ông lên ngôi vị cao nhất của nền y học cổ truyền Việt Nam: Ông Thánh thuốc Nam! Trong trước tác của mình, ông không rập khuôn theo các trước tác của các đời trước, Ông không đưa kim, mộc, thủy, hỏa, thổ lên đầu mà xếp các cây cỏ trước tiên! Ông cũng phê phán tư tưởng dị đoan của những người chỉ tin vào phù chú mà không tin thuốc. Ông đã nêu ra nhiều phương pháp khác nhau để chữa bệnh như: châm, chích, chườm, bóp, xoa, ăn, uống, hơ, xông, v.v.

Tuệ Tĩnh đã không dừng lại ở vị trí một thầy thuốc chữa bệnh, ông còn tự mình truyền bá phương pháp vệ sinh, tổ chức cơ sở chữa bệnh trong nhà chùa và trong làng xóm. Có tài liệu cho biết, trong 30 năm hoạt động ở nông thôn, Tuệ Tĩnh đã xây dựng 24 ngôi chùa, biến các chùa này thành y xá chữa bệnh. Ông tập hợp nhiều y án: 182 chứng bệnh được chữa bằng 3.873 phương thuốc. Ông cũng luôn luôn nhắc nhở mọi người chú ý nguyên nhân gây bệnh, tìm biện pháp phòng bệnh tích cực. Tuệ Tĩnh nhấn mạnh tác dụng việc rèn luyện thân thể và sinh hoạt điều độ. Ông nêu phương pháp dưỡng sinh tóm tắt trong 14 chữ: “Bế tinh, dưỡng khí, tồn thần Thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình”.

Những công lao của ông đã trở thành những tri thức quý báu góp phần xây dựng nên kho tàng tri thức cho nền y học cổ truyền Việt Nam. Những công trình y dược của ông được lưu truyền lại cho nhiều thế hệ cho đến ngày hôm nay vẫn còn nguyên giá trị.

Qua hoạt động dâng hương tưởng nhớ đến Danh y, Thiền sư Tuệ Tĩnh của đoàn Trường Cao đẳng Y Dược Tuệ Tĩnh Hà Nội, đây được coi là hoạt động vô cùng ý nghĩa, nó vừa là hoạt động hòa chung không khí chào mừng kỷ niệm ngày Thầy thuốc Việt Nam, vừa thể hiện lòng biết ơn, thể hiện truyền thống “Tôn sư trọng đạo” của dân tộc Việt Nam đối với Đại Danh y, Thiền sư Tuệ Tĩnh – Người mở đầu cho nền y dược cổ truyền dân tộc.

Thương Huyền